ثبت زندگی اسرای جنگجهانی دوم با دوربینهای دستساز
دریانوردان آمریکایی در چین و ژاپن
«ترنس سامنر کرک» یکی از دریانوردانی بود که در روزی که ژاپن «پیرل هاربر» چین را بمباران کرد، اسیر شد. او بیش از ۱۳۰۰ روز را تا پایان جنگ به عنوان اسیر ژاپنی، در چنگ چینیها بود.
کرک که درون اردوگاه به بیگاری وادار میشد، تصمیم به مستندکردن وضعیت داخل اردوگاه از جمله نشاندادن سوءتغذیه خود و همراهان زندانیاش گرفت. به این منظور تصمیم به ساخت یک دوربین پینهول گرفت.
اول از همه او از مترجمی ژاپنی برای قاچاق قطعات دوربین از جمله یک صفحه شیشهای و تکه مقوا بهره گرفت. زمانیکه اجزای مورد نیاز بهدستش رسید، کرک در حالیکه دیگر دریانوردان مراقب نگهبانان بودند به عکاسیکردن میپرداخت. کرک در مجموع ۸ عکس گرفت اما در نهایت موفق به چاپ ۶ عدد از آنها شد. برای اطمینان از اینکه عکسها جانسالم به در ببرند از جنگ، کرک آنها را دور کیسه پلاستیکی پیچانده و آنها را در مستراح خاککرد. از آنجاییکه طبق یک عادت رایج عموما مردم عادت ندارند تا دور توالتها را حفاری کنند تا ببینند چه چیزی در زمین مدفون شده، عکسها از این جنگ جان سالم به در بردند.
پس از اینکه کرک در سال ۱۹۴۵ آزاد شد و پس از اینکه در سال ۱۹۸۳ قانون منع افشای اطلاعات آمریکا، برداشته شد کرک کتابی با عنوان دوربین مخفی چاپ کرد که این عکسهای گرفتهشده را هم شامل میشد.
این عکسها در حالحاضر تنها عکسهایی هستند که از اردوگاههای اسرای ژاپنی در چین وجود دارد و تنها عکسهایی که برای دادگاههای جنایات جنگی که پس از جنگ جهانی دوم برگزار شد در دسترسبود. کرک در سال ۲۰۰۶ و پس از اینکه سالهای متمادی در سرتاسر آمریکا و در جلسات سخنرانی از تجربهی خودش به عنوان اسیر جنگی صحبت کرد، درگذشت.
افسران فرانسوی گرفتارشده در اتریش
تقریبا همان زمانیکه کرک در حال عکاسی پنهانی خود از داخل اردوگاه بود در سمت دیگر دنیا اتفاقی مشابه و در شرایطی تقریبا یکسان در حال رخدادن بود.
در سال ۱۹۴۰ یک اردوگاه نازی در اتریش با عنوان اُفلاگ ۱۷-ای، ۵۰۰۰ افسر فرانسوی را در ۴۰ پادگان نگهداری میکردند. نعدادی از زندانیان تصمیم گرفتند از وضعیت اسفبار خود را مستند کنند به همین خاطر آنها فرآیندی مشابه آنچه که کرک طی کرده بود را پیمودند و شروع به مونتاژ دوربین فیلمبرداری کردند.
زندانیان پس از اینکه دریافتند نگهبانان نازی تغذیههای دریافتی را تنها از میانه میبرند تا محتویات آنها را بازرسی کرده باشند برایاینکه دستشان پیش نگهبانان رو نشود، قطعات قاچاقی دوربین را در قسمتهای انتهایی قرار میدادند/
هنگامیکه آنها مواد لازم را به دست آورده بودند، با خالیکردن داخل یک کتاب فرهنگ لغت که از کتابخانه اردوگاه به دست آورده بودند دوربینی ساختند و در داخل آن حلقه فیلم ۸ میلیمتری قرار دادند.
با استفاده از این دوربین، زندانیان توانستند بیش از ۳۰ دقیقه فیلم در ۱۴ حلقه از شرایط زندگی، غذای اردوگاه، امور کارگران، تفتیشهای سرزده و چیزهای دیگر بگیرند و البته گیر نگهبانان هم نیفتند.
برای نگهداری از فیلمها تا زمان آزادی زندانیان قرقرههای فیلمها را درون پاشنهی کفشهایشان میخ زده بودند. قطعاتی از فیلمهایی که باقیمانده را از این آدرس و این آدرس میتوانید ببینید.
این خیلی خوب بود. ممنون از شما
سعیده مویدی نیابسیار جالب بود
مهدی جعفری زاده